|
Wilhelm Groener
(22.11.1867 - 03.05.1939)
Główny Kwatermistrz Armii : 27.10.1918 - 30.06.1919 Pochodzenia mieszczańskiego. Syn skarbnika pułkowego, Karla Eduarda Groenera i Augusty Boleg. Po zdaniu matury wstępuje ochotniczo w 1884 roku do armii wirtemberskiej i po krótkim przeszkoleniu zostaje podchorążym. W armii widział bowiem jedyną drogę do zdobycia szybkiego awansu społecznego i finansowej niezależności. Po ukończeniu szkoły oficerskiej w 1886 roku zostaje promowany na podporucznika. Bardzo zdolny, pracowity i ambitny, te cechy charakteru pomogły mu w dalszej karierze. W 1893 roku zostaje skierowany na studia do Pruskiej Akademii Wojskowej w Berlinie, był już wtedy porucznikiem. Uczelnię tą kończy z wyróżnieniem 3 lata później w 1896 roku. Był od tej pory dyplomowanym oficerem sztabowym i miał otwartą drogę do dalszej kariery w Sztabie Generalnym. |
||
W roku 1899 rozpoczyna pracę w Sztabie Generalnym w stopniu kapitana, trafił do wydziału transportowego i jego najważniejszej sekcji - kolejnictwa.
Kolej w tamtym okresie była jedynym wydajnym środkiem transportu masowego, dlatego też została całkowicie podporządkowana na potrzeby armii. Od gęstości sieci połączeń
kolejowych zależała bowiem szybkość przeprowadzenia mobilizacji i przemieszczania się dużych formacji wojskowych. Od tej pory związany był, z krótkimi przerwami, ze sprawami
transportu kolejowego i z czasem został wybitnym fachowcem i znakomitym organizatorem w tej dziedzinie. W okresie 1902 - 1904 był dowódcą kompanii piechoty w Metzu.
Poźniej przez kolejne 6 lat, już jako major, ponownie w Sztabie Generalnym w wydziale kolejnictwa. Następnie na przełomie lat 1910 - 1912 dowódca batalionu piechoty w Stuttgartcie.
W 1912 roku awansuje do stopnia podpułkownika i jako fachowiec i specjalista zostaje postawiony na czele Wojskowego Wydziału Transportu Kolejowego w Sztabie Generalnym. Do jego zadań
należało m.in. planowanie budowy nowych linii kolejowych oraz tworzenie harmonogramów rozkładów jazdy składów wojskowych. Z chwilą wybuchu wojny w 1914 roku odpowiada za sprawne funkcjonowanie
transportów wojskowych podczas mobilizacji, a następnie już podczas działań wojennych.
Już jako pułkownik, wiosną 1915 roku odpowiadał za sprawną i szybką dyslokację i koncentrację wojsk przeznaczonych do uderzenia pod Gorlicami na froncie wschodnim. Od tej pory
zostaje oddelegowany ze Sztabu Generalnego do Sztabu Kwatery Głównej Naczelnego Dowódcy wojsk niemieckich na Wschodzie, i pozostaje w najbliższym otoczeniu Hindenburga i Ludendorffa.
Za sprawne kierowanie dyslokacją i rozmieszczaniem wojsk latem 1915 roku awansuje do stopnia generała majora i zostaje odznaczony orderem "Pour le Merite". W maju 1916 roku zostaje oddelegowany do Pruskiego Ministerswa Wojny i postawiony na czele
nowo utworzonego resortu wyżywienia, które m.in. odpowiadało za sprowadzanie zboża z okupowanych terenów Rumunii. Od listopada 1916 roku generał porucznik oraz wiceminister w Pruskim Ministerstwie Wojny i Szef Urzędu Wojennego
w tym Ministerstwie, które odpowiadało między innymi za podporządkowanie przemysłu i gospodarki niemieckiej na potrzeby wojny. Od sierpnia 1917 roku jest odpowiedzialny za eksploatację i zdobywanie surowców na okupowanych
ziemiach na froncie wschodnim i jednocześnie jest dowódcą 33 Dywizji Piechoty.
W okresie grudzień 1917 luty 1918 dowódca XXV Rezerwowego Korpusu Armii, a następnie na krótko do marca 1918 roku dowódca I Korpusu Armii. Od końca marca 1918 roku przebywa na Ukrainie, jako Szef Sztabu
Grupy Armii "Eichhorn" przemianowanej pod koniec lipca na Grupę Armii "Kijów". Odpowiadał tam także za organizację zbioru i wywozu ukraińskiego zboża do Niemiec. W październiku 1918 roku, niespodziewanie zostaje mianowany następcą
Ludendorffa na stanowisku Głównego Kwatermistrza Armii. Popiera i akceptuje plany rychłego zakończenia wojny, zważywszy na dramatyczną sytuację wojsk niemieckich na froncie zachodnim. Bardzo szybko opracowuje plany zorganizowanego
i uporządkowanego odwrotu wojsk, czym zaskarbił sobie szacunek i poważanie u Hindenburga. W ostatnich dniach przed zawarciem zawieszenia wojny odegrał kluczową rolę w najwyższym kierownictwie wojskowym. Uważał że jedynym ratunkiem na
podtrzymanie monarchii w Niemczech jest albo abdykacja cesarza lub jego wyjazd na front. Jeśli cesarz zginie lub zostanie ranny, uratuje honor, uratuje dynastię, uratuje instytucję monarchii, wzbudzi szacunek i sympatię poddanych,
wzmocni nastroje monarchistyczne w narodzie. Wilhelm II nie posłuchał tej dobrej rady, czym ostatecznie przesądził o losach monarchii. Rychło potem wybucha rewolucja, Groener ma decydujący wpływ na decyzję Wilhelma II o abdykacji.
9.11.1918 roku w imieniu armii i Hindenburga oświadczył nowym władzom w Berlinie, że wojsko staje do dyspozycji rządu, ale w zamian oczekuje się od władz cywilnych poparcia przy utrzymaniu w armii porządku i dyscypliny.
Dzięki tej decyzji zdołano przy pomocy wojska stłumić rewolucję komunistyczną w Berlinie. Po podpisaniu zawieszenia broni, Groener sprawnie kierował stopniową demobilizacją armii.
Po podpisaniu pokojowego traktatu wersalskiego, rezygnuje 30.06.1919 roku ze stanowiska Głównego Kwatermistrza, a 30.09.1919 roku ostatecznie żegna się z mundurem i przechodzi na emeryturę.
Jednakże nie pożegnał się ostatecznie ze służbą publiczną. Mając na uwadze jego wieloletnie doświadczenie związane z transportem i komunikacją kolejową, po usilnych namowach ze strony kół rządowych, podjął się kariery politycznej.
25.06.1920 roku zostaje bezpartyjnym ministrem komunikacji i w bardzo krótkim czasie przyczynia się do odbudowy i sprawnego działania kolei państwowej. Urząd ministra komunikacji sprawuje, w czterech kolejnych rządach, do 12.08.1923 roku.
Poźniej wycofuje się z polityki i zajmuje się pisaniem wojennych wspomnień i wojskowych rozpraw. Po kilkuletniej przerwie, ponownie powraca do czynnej polityki i z poparciem prezydenta Hindenburga zostaje 19.01.1928 roku mianowany
na stanowisko ministra obrony (do spraw armii). W październiku 1931 roku obejmuje dodatkowo stanowisko ministra spraw wewnętrznych. Zdecydowany przeciwnik NSDAP. W maju 1932 roku podaje się do dymisji z obu zajmowanych urzędów i definitywnie kończy z karierą polityczną.
W 1934 roku zamieszkał w Bornstedt pod Poczdamem i powrócił do pisania wspomnień. Umiera 03.05.1939 roku mając 72 lata.